Το διεθνές δίκαιο και η ανάποδη ανάγνωση για την κυπριακή ΑΟΖ

Διαχρονικά η Κυπριακή Δημοκρατία, παλεύει για να πείσει για τα αυτονόητα, αυτά που ισχύουν για τις περισσότερες χώρες. Όχι γιατί δεν μπορεί, αλλά επειδή προφανώς τα συμφέροντα είναι πέραν και πάνω από αυτά που ισχύουν και εφαρμόζονται διεθνώς. Η παρανομούσα, επιθετική κατοχική Τουρκία, παραμένει μήλο της έριδος για τις υπερδυνάμεις, παρόλο που, όπως ομολογούν όλοι, τους ενοχλεί η συμπεριφορά της. Δεν έχουν εμπιστοσύνη στον αλαζονικό Ερντογάν και προσποιούνται όταν τους… στρώνουν κόκκινο χαλί. Η ουσία είναι πως τον έχουν από κοντά, τον θέλουν στο δικό τους μαντρί ( οι δυτικοί) και συνομιλητή τους ( συνεργαζόμενο), οι άλλοι μεγάλοι παίκτες. Αυτή την εικόνα την παρακολουθούμε για δεκαετίες εμείς, ως μονίμως ο αδύνατος κρίκος.

Τι γίνεται, λοιπόν, στην κυπριακή ΑΟΖ; Η Τουρκία έχει ξεκινήσει ένα παράνομο «δικό της», ενεργειακό πρόγραμμα εντός της θαλάσσιας περιοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας σε θαλασσοτεμάχια, τα οποία είναι αδειοδοτημένα σε ξένες εταιρείες. Η περιοχή αυτή είναι καθορισμένη ενώ συντεταγμένες μετά τον καθορισμό ΑΟΖ με τις γειτονικές μας χώρες έχουν κατατεθεί στα Ηνωμένα Έθνη. Άλλωστε με βάση αυτόν τον καθορισμό, εταιρείες- κολοσσοί έχουν εξασφαλίσει από το κυπριακό κράτος άδεια για να δραστηριοποιηθούν με ενεργειακά προγράμματα.

Αυτά είναι ψιλά γράμματα για την Τουρκία, η οποία προχωρεί ανενόχλητα και ειδικά σε αυτή τη φάση, μόνη, καθώς οι εταιρείες έχουν παγώσει τον προγραμματισμό τους, λόγω πανδημίας αλλά και επειδή η ζήτηση πετρελαίου- φυσικού αερίου- διεθνώς έχει μειωθεί. Αντιδράσεις καταγράφονται, αλλά προφανώς και δεν είναι αρκετές για να αναγκάσουν την κατοχική δύναμη να αλλάξει τη συμπεριφορά της.

Συνεπώς, δεν έχει λόγο η Άγκυρα να εγκαταλείψει την τακτική της, να αναθεωρήσει τους επεκτατικούς της σχεδιασμούς. Κι αυτό γιατί αισθάνεται τις μεσοβέζικες θέσεις που διατυπώνονται στο διεθνές σκηνικό. Τοποθετήσεις, που εκλαμβάνονται από την κατοχική δύναμη ως… χάδια.

Πρόσφατα, η Αμερικανίδα πρέσβης στη Λευκωσία (συνέντευξη στον Ανδρέα Πιμπίσιη, Φιλελεύθερος Κυριακής, 26.4.2020) και ο Ρώσος πρέσβης Στανισλάβ Οσάτσι ( συνέντευξη στον γράφων, Φιλελεύθερος Κυριακής, 10.5.2020), απάντησαν σε ερωτήσεις για τις τουρκικές προκλήσεις.

Η πρέσβης, Τζούντιθ Γκάρμπερ, σχολιάζοντας τις τουρκικές ενέργειες ανέφερε πως αυτές γίνονται «σε περιοχή που η Κύπρος διεκδικεί ως Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη». Κοντολογίς, θεωρεί ότι δεν γίνονται παράνομες γεωτρήσεις από την κατοχική Τουρκία εντός της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά σε περιοχή που η Κύπρος θεωρεί πως βρίσκεται στην αποκλειστική της ζώνη!

Ο Ρώσος πρέσβης, Στανισλάβ Β. Οσάτσι, προέβη σε μια έκκληση, η οποία εκλαμβάνεται ως στάση ίσων αποστάσεων. Και από αυτόν που επιτίθεται και από εκείνο που δέχεται την επίθεση. Καλεί «σε αυτοσυγκράτηση, λογική, πολιτική σοφία και επίλυση των αμφιλεγόμενων ζητημάτων, που προκύπτουν μέσω ενός διαλόγου και επίτευξης αμοιβαίων αποδεκτών αποφάσεων εντός των πλαισίων του Διεθνούς Δικαίου». Ποιο είναι το αμφιλεγόμενο ζήτημα; Ότι οι Τούρκοι διενεργούν παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ; Αυτό, για την ακρίβεια, δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε ως στάση ίσων αποστάσεων. Βεβαίως, κι αυτό πρέπει να σημειωθεί, έκανε και μια αναφορά που καλύπτει τη Λευκωσία. Είπε πως το κυπριακό κράτος «με βάση το Διεθνές Δίκαιο κατέχει τα κυριαρχικά του δικαιώματα εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης». Θέση, που οι Αμερικανοί δεν είδαμε να διατυπώνουν.

Δεν είμαστε αφελείς, ούτε ζούμε με τη ψευδαίσθηση πως θα σπεύσουν οι τρίτοι- όσο ισχυροί και να είναι- να μας απαλλάξουν από την κατοχική Τουρκία. Αυτό είναι θέμα δικό μας, του ελληνισμού. Την ίδια ώρα, δεν μπορούμε να προσπερνούμε αναφορές που ποσώς δεν βοηθούν τις προσπάθειες αντιμετώπισης της Τουρκίας. Αντίθετα την ενθαρρύνουν. Όσοι επικαλούνται το διεθνές δίκαιο πρέπει να εννοούν για όλες τις περιπτώσεις το ίδιο.

Όταν μια μικρή χώρα προσφέρει τα στρατηγικά της πλεονεκτήματα για να εξασφαλίσει εύνοια, να έχει ένα στήριγμα και αντί αυτού εισπράττει μεσοβέζικες θέσεις, τότε πώς μπορεί να αισθάνεται; Η απάντηση είναι αυτονόητη. Όπως αυτονόητη θα πρέπει να είναι και η πιο ξεκάθαρη τοποθέτηση όλων σε όσα κάνει η κατοχική δύναμη. Το ενεργειακό πρόγραμμα της Κύπρου γίνεται εντός ΑΟΖ νόμιμα. Πρόκειται για μια περιοχή που δεν διεκδικούμε γιατί είναι ξεκάθαρα, αδιαπραγμάτευτα κυπριακή και δεν είναι αμφιλεγόμενη επειδή η ιμπεριαλιστική Τουρκία θέλει να την αρπάξει ετσιθελικά.

ΣΗΜ: Αντί οι υπερδυνάμεις να αντιδρούν για το εάν η Λευκωσία δίνει διευκολύνσεις και σε ποιόν, θα πρέπει να δουν κατάματα ποιο είναι το πρόβλημα. Δηλαδή, την Τουρκία, την οποία θα βρουν κάποια στιγμή μπροστά τους ( ήδη έγινε και γίνεται).