Νικόλαος Σαμψών, τυχαίως ή προαποφασισμένα;

Πάντοτε τέτοιο καιρό υπάρχει μια έξαρση στην δικαιολόγηση των αδικαιολογήτων. Σε αυτή την σφαίρα των εικασιών και αμφιλογιών εμπίπτει και το ερώτημα, εάν ο Νικόλαος Σαμψών ορκίστηκε πρόεδρος του πραξικοπήματος τυχαίως ή αυτό ήταν προαποφασισμένο; Ήταν εοκαβητατζής ή όχι;

Θα παραθέσω τι λέει το «Πόρισμα για το Φάκελο της Κύπρου», της Βουλής των Αντιπροσώπων των Κυπρίων, σελ. 103-107 . Εντός εισαγωγικών αυτούσια , εκτός δικά μου σχόλια.

Να αρχίσουμε με την παραδοχή ότι ο Νικόλαος Σαμψών δεν ήταν μέλος της εοκαβήτα (το εοκαβήτα ολογράφως και μικρά, γιατί το θεωρώ ιεροσυλία με ένα βήτα κεφαλαίο, να αμαυρώσω ότι ενδοξότερο έχει να παρουσιάσει η σύγχρονη Ελληνική ιστορία).

«..Τόσο από τις καταθέσεις που έχουν ληφθεί όσο και από άλλα στοιχεία τα οποία έχουν περιέλθει σε γνώση ή κατοχή της επιτροπής, σε καμία περίπτωση δεν είχε προκύψει οποιαδήποτε οργανική σύνδεσή του με την παράνομη οργάνωση ..» εοκαβήτα (επιτροπή = επιτροπή της βουλής για τον Φάκελο της Κύπρου).

Δεν τον ήθελε ο Γρίβας γιατί τον θεωρούσε επικίνδυνο. Είχε όμως στενές και άμεσες σχέσεις με τον Δημήτριο Ιωαννίδη, καθοδηγητή και χρηματοδότη της εοκαβήτα.

«..Ιδιαίτερες σχέσεις φαίνεται να είχε και με τον αρχηγό της χούντας Δ. Ιωαννίδη, σχέσεις οι οποίες είχαν διαμορφωθεί κατά την περίοδο που ο μετέπειτα δικτάτορας υπηρετούσε στην Κύπρο το 1964 ως διευθυντής του 3ου ΕΓ της ΕΛΔΥΚ…»

Ας μην ξεχνάμε ότι κατά την διάρκεια της εν λόγο θητείας στην Κύπρο, ο Δ. Ιωαννίδης, συνοδευόμενος από τον Ν. Σαμψών, παρουσίασαν στον Μακάριο σχέδιο ομαδικής δολοφονίας των Τουρκοκυπρίων, δηλητηριάζοντας τα ντεπόζιτα νερού τα οποία προμήθευαν τα χωριά τους. Ο Μακάριος τους πέταξε έξω με τις κλοτσιές και έκτοτε τους έκανε άσπονδους εχθρούς του.

Ο ίδιος ο Ν. Σαμψών ισχυρίζεται ότι εντελώς τυχαία και συμπτωματικά, ορκίστηκε πρόεδρος της πραξικοπηματικής κυβέρνησης.

«…Στην κατάθεσή‐του (9.7.1986, σελ. 125‐126) στην Επιτροπή της Βουλής των Ελλήνων ο Κ. Κομπόκης απάντησε ως εξής σε σχετική ερώτηση που του είχε υποβληθεί: “Ο Σαμψών όταν τέλειωσε η επιχείρηση του Προεδρικού Μεγάρου και κανά δύο άλλων στόχων, έκανε εμφάνιση στο ΓΕΕΦ, ρώτησε αν θέλουμε να τον χρησιμοποιήσουμε κάπου”. Συμπληρωματικά σε άλλο σημείο της κατάθεσής‐του ανέφερε: “ Μετά το μεσημέρι είδα σε κάποιο γραφείο του ΓΕΕΦ να περιφέρεται ο Σαμψών, όπως περιφέρονταν και άλλοι αντιμακαριακοί. Πιεζόμενος από την ανάγκη να ορκισθεί πρόεδρος το συντομότερο δυνατό χωρίς προηγουμένως να συνεννοηθεί με την Αθήνα, του είπε: “Πήγαινε βάλε μια γραβάτα και έλα να σε ορκίσουμε πρόεδρο”.

Ο δε Γεωργίτσης στην κατάθεσή‐του(2.7.1986) στη Βουλή των Ελλήνων ανέφερε: “Τον Σαμψών τον όρκισαν χωρίς να με ρωτήσουν. Αυτοί (Κομπόκης κλπ) ευρίσκοντο στο ΓΕΕΦ και επειδή δεν βρήκαν τα πρόσωπα τα οποία είχαν ορισθεί, όρκισαν τον Σαμψών χωρίς να με ρωτήσουν”.

Στο βιβλίο‐του ο Μπονάνος (Η Αλήθεια. 21η Απριλίου. 25η Νοεμβρίου. Κυπριακόν – Αθήνα 1986) αναφέρει ότι σε εισήγησή‐του στον Ιωαννίδη να αντικατασταθεί ο Σαμψών με τον Κληρίδη αυτός αρνήθηκε κατηγορηματικά. (Σημ. τα αναγραφόμενα στο βιβλίο του Μπονάνου η Επιτροπή τα παραθέτει με κάθε επιφύλαξη, αναφορικά με την αντικειμενικότητα, αλλά και την αξιοπιστία‐τους)…»

« ..Η επιλογή του φαίνεται ότι τελικά δεν ήταν τυχαία, παρά το γεγονός ότι ήταν επιλογή ανάγκης. Διατηρούσε στενές σχέσεις με τους Ελλαδίτες αξιωματικούς που υπηρετούσαν στην Κύπρο. Ιδιαίτερες σχέσεις με το Νίκο Δοντά του 2ου ΕΓ/ΓΕΕΦ, τον διοικητή της ΚΥΠ/Ε στην Κύπρο Κώστα Δουζίνα κ.ά.

Από την παρακολούθηση τηλεφωνικών συνδιαλέξεων Ελλαδιτών αξιωματικών (κυρίως αυτών που υπηρετούσαν στο 2 ΕΓ/ΓΕΕΦ) προκύπτει ότι είχε συχνή επικοινωνία μαζί τους, από τους οποίους μάλιστα λάμβανε οδηγίες και δεχόταν υποδείξεις για την γραμμή που θα ακλουθούσε η εφημερίδα...»

«..Σε σημείωμα της ελληνικής ΚΥΠ το οποίο έχει κατατεθεί στην επιτροπή και το οποίο αφορά τις προετοιμασίες οι οποίες έλαβαν χώρα για την πραγματοποίηση του πραξικοπήματος αναφέρει σχετικά: «Η τελευταία των συσκέψεων εγένετο τρείς ημέρα πρό του εγχειρήματος και μετέσχον εις αυτήν άπαντες», εννοεί τους Χρ. Λαμπράκη, Ι. Σωσίδη, Α. Ποταμιανό κ.α., «με συμμετοχή του αφιχθέντος εν συνεχεία Προέδρου Σαμψών. Αυτή επραγματοποιήθη εις την εν Πόρω πολυτελή έπαυλιν του κ. Χ. Λαμπράκη, εις την οποίαν αρκετάς φοράς εφιλοξενείτο ο ταξίαρχος Δ. Ιωαννίδης»…»

Την μετάβαση του στην Ελλάδα, κατά την επίμαχο περίοδο, επιβεβαιώνουν μαρτυρίες στην επιτροπή, της συζύγου του Βέρας Σαμψών, και του Μιχάλη Φραγκάκη με το οποίο συναντήθηκε για επαγγελματικούς λόγους στο Πειραιά, αφιχθείς από κάποιο νησί του Αιγαίου.

«…Επιπρόσθετα, σύμφωνα με μαρτυρία που κατατέθηκε στην επιτροπή, το Σάββατο 13 Ιουλίου το πρωί είχε πολύωρη συνάντηση με Ελλαδίτες αξιωματικούς της ΕΛΔΥΚ στο γραφείο της συζύγου του στην πολυκατοικία Καραντώκη στην Λευκωσία…»

Αξίζει να σημειωθεί ότι, υπαρχηγός του πραξικοπήματος ήταν ο διοικητής της ΕΛΔΥΚ, και το αρχηγείο του πραξικοπήματος, από την εκδήλωση μέχρι την τελική επικράτησή του οπότε μεταφέρθηκαν όλοι στο ΓΕΕΦ, ήταν τον στρατόπεδο της ΕΛΔΥΚ.

Οι ισχυρισμοί Σαμψών για το πρωινό της 15ης Ιουλίου 1974, έρχονται σε αντιπαράθεση με το πολεμικό ημερολόγιο της Μ-ΣΕΠ (Καντάρα).

« .. Σε συνέντευξή‐του στον τηλεοπτικό σταθμό Αντένα και στον δημοσιογράφο Π. Παύλου στις 14 και 21 Ιουλίου 1998, ανέφερε μεταξύ άλλων και τα εξής:

Στις 10.30 π.μ. ήταν ακόμα στα γραφεία της εφημερίδας Η ΜΑΧΗ και είχε συνεργασία με συντάκτες και λοιπό προσωπικό
Αμέσως μετά αναχώρησε για το σπίτι‐του το οποίο βρισκόταν μεταξύ Τσερίου και Κάτω Λακατάμιας
Στη λεωφόρο Τσερίου περιμάζεψε 4 στρατιώτες για να τους προστατεύσει από ενδεχόμενα αντίποινα από τους οπαδούς του Μακαρίου
Στις 12.00 αναχώρησε για να μεταφέρει τους στρατιώτες στην Αθαλάσσα όπου ήταν η μονάδα στην οποία υπηρετούσαν και συνελήφθησαν στα φώτα Καλησπέρα, όπου και μεταφέρθηκαν στο ΓΕΕΦ (Παύλος Παύλου, ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΑΤΑΘΕΣΗ, Εκδόσεις Κυπροέπεια, σελ. 235)…»

«..Στο πολεμικό ημερολόγιο της Μ‐ΣΕΠ (Καντάρα) της Αεροπορικής Διοίκησης Κύπρου(ΑΔΚ) αναφέρονται τα εξής που αφορούν το Ν. Σαμψών και τα οποία έλαβαν χώρα στις 15.7.1974:

0850: Ελήφθη εντολή από ΛΑΚΑΤΑΜΙΑ (83) ίνα διαβιβασθεί εις ΑΚΕ ότι ο κος ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΑΜΨΩΝ ευρίσκεται εις ΛΑΚΑΤΑΜΙΑ
0925: Ελήφθη υπό ΑΚΕ (55) εντολή να διαβιβασθή εις ΛΑΚΑΤΑΜΙΑ όπως ο κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΑΜΨΩΝ δύναται να μεταβή εις ΓΕΕΦ
1015: Η ΛΑΚΑΤΑΜΙΑ ανέφερε ότι ο κ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΣΑΜΨΩΝ μετέβη με στρατιωτικό όχημα και συνοδεία τριών ατόμων εις ΓΕΕΦ…»

«…Τελικά ο Ν. Σαμψών ορκίσθηκε από τον καθαιρεμένο Μητροπολίτη Πάφου Γεννάδιο το απόγευμα της 15ης Ιουλίου. Το διάγγελμα το οποίο εκφώνησε ήταν αυτό το οποίο είχε ετοιμασθεί από την χούντα των Αθηνών…»

Οκτώ μέρες αργότερα, με αμερικανική εντολή, παραδίδει την κυβέρνηση στον Γλαύκο Κληρίδη, ο οποίος πραξικοπηματικά ορκίζεται πρόεδρος, καθ’ εικόνα και ομοίωση του Σαμψών από τον Γεννάδιο, αντί να αναλάβει προεδρεύων, ως όφειλε, σαν Πρόεδρος της Βουλής.

«..Σε ιδιόχειρη έκθεση γεγονότων αξιωματικού της αεροπορίας ο οποίος το 1977 τοποθετήθηκε στη Διεύθυνση Κυπριακού (ΔΙΚ) του ΑΕΔ (σελ. 9‐10) αναφέρονται τα εξής: “Κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι στο γραφείο του Διευθυντού υπήρχε ιδιαίτερη ντουλάπα που εφυλάσσοντο σχέδια, κώδικες επικοινωνίας ως και οι προσωπικές αναφορές των αξιωματικών που έλαβαν μέρος στα γεγονότα του κυπριακού και που περιέγραφαν τις λεπτομέρειες.

Τέτοιου είδους επικοινωνία είχε γίνει μεταξύ Γκιζίκη – Σαμψών διότι στο Αρχείο υπήρχαν 3 TELEX του Σαμψών που έλεγαν ότι έλαβε εντολή από τον Κίσινγκερ να παραδώσει την κυβέρνηση στον Γλαύκο Κληρίδη και ερωτούσε τον Γκιζίκη αν έπρεπε να υπακούσει διότι είχαν συνεννοηθεί να υπακούει μόνο σε εντολές από την Ελλάδα. Ένα δεύτερο TELEX του Σαμψών υπενθύμιζε το πρώτο και του ζητούσε να διατηρήσει το υπουργείο Αμύνης και Εσωτερικών. Όμως στο αρχείο δεν υπήρχε απαντητικό σήμα του Γκιζίκη. Έτσι ένα τρίτο TELEX με το οποίο ο Σαμψών ζήτησε να διατεθεί ένα αεροπλάνο και κατά τη διάρκεια της νύκτας να συνεννοηθούν και να επιστρέψει στη Λευκωσία. Ουδεμία απάντηση υπήρχε στο φάκελο, αλλά υπήρχε TELEX που ανέφερε ότι ‐κατόπιν εντολής προέδρου ΗΠΑ και συμφώνου γνώμης προέδρου Γαλλίας, η κυβέρνηση στην Ελλάδα να παραδοθεί στον Καραμανλή και στην Κύπρο στον Γλαύκο Κληρίδη”…»

Και κάπου εκεί, κάτω από την μπότα του Αττίλα, και πνιγμένη στο αίμα των προδομένων, πνέει τα ήσθια η πραξικοπηματική κυβέρνηση του οκταημέρου του Νικόλαου Σαμψών.

Τα συμπεράσματα δικά σας.