Αξιολόγηση της Γενεύης

Η διαδικασία της Γενεύης, δηλαδή οι τριήμερες διαπραγματεύσεις από τις 9 έως τις 11 Ιανουαρίου και η πενταμερής διάσκεψη στις 12 Ιανουαρίου, πρέπει να κριθεί από το αποτέλεσμά της. Και το αποτέλεσμά της είναι η επίσημη ανακοίνωση που εκδόθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη αργά το βράδυ της περασμένης Πέμπτης. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την ανακοίνωση:

1) Καθιερώνεται και θεσμοθετείται η πενταμερής διάσκεψη, το πενταμερές δηλαδή σχήμα που αποτελείται από τις δύο κοινότητες και τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις. Υπενθυμίζεται ότι η πενταμερής διάσκεψη με αυτή τη σύνθεση, ήταν ένας πάγιος στόχος της Τουρκίας, στην προσπάθεια της κατοχικής δύναμης για υποβάθμιση της Κυπριακής Δημοκρατίας και αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Ουδεμία αναφορά γίνεται στην Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ, είναι ενδεικτικό ότι η λέξη «κοινότητα» καταγράφεται δύο φορές μέσα στην επίσημη ανακοίνωση. Ακόμα και η καλοδεχούμενη και θετική προσθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτό το σχήμα, δεν αναιρεί το γεγονός ότι απουσιάζει από αυτό η Κυπριακή Δημοκρατία και στη θέση της εμφανίζονται μόνο οι δύο κοινότητες.

2) Προβλέπεται η διασύνδεση των θεμάτων της ασφάλειας και των εγγυήσεων με τα θέματα των εσωτερικών πτυχών του Κυπριακού, δηλαδή των πτυχών του εδαφικού, της διακυβέρνησης, του περιουσιακού, της οικονομίας. Αυτή η διασύνδεση, ήταν επίσης ένας πάγιος στόχος της Τουρκίας. Η διασύνδεση αυτή προκύπτει από την παράλληλη («in parallel») συζήτηση της διεθνούς πτυχής σε επίπεδο πενταμερούς, με τη διαπραγμάτευση των εσωτερικών πτυχών από τις δύο πλευρές στην Κύπρο. Υπενθυμίζεται ότι πάγια και θεμελιώδης θέση της πλευράς μας ήταν ότι δεν πρέπει να διασυνδεθεί το αδιαπραγμάτευτο αίτημα για κατάργηση των εγγυήσεων και πλήρη αποχώρηση του τουρκικού στρατού με τις διαπραγματεύσεις των εσωτερικών πτυχών. Γι αυτό άλλωστε και η πάγια αυτή θέση προέβλεπε πως θα πάμε σε διεθνούς χαρακτήρα διάσκεψη (και σίγουρα όχι πενταμερή) μόνο μετά που θα υπάρξει συμφωνία στο εδαφικό και συμφωνία ή έστω ακτίνα συμφωνίας στις υπόλοιπες εσωτερικές πτυχές.

Αυτά τα δύο στοιχεία της επίσημης ανακοίνωσης των Ηνωμένων Εθνών, που συνθέτουν ουσιαστικά το αποτέλεσμα της διαδικασίας της Γενεύης, καταδεικνύουν ότι η διαδικασία αυτή ήταν μια αποτυχία για την Κυπριακή Δημοκρατία και την ελληνοκυπριακή κοινότητα. Μια αποτυχία με συνέπειες που μένουν και που θα τις βρούμε μπροστά μας στο άμεσο μέλλον. Θετικά συμβάντα, όπως η παρουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ανώτατο επίπεδο (με το καθεστώς του παρατηρητή) ή όπως η προφορική αναφορά του νέου Γενικού Γραμματέα στην Κυπριακή Δημοκρατία στη διάρκεια των δηλώσεών του σε δημοσιογράφους, είναι ασφαλώς καλοδεχούμενα και έχουν τη σημασία τους. Δυστυχώς όμως, αναιρούνται από την επίσημη γραπτή ανακοίνωση των Ηνωμένων Εθνών.

Υ.Γ. Ένα ακόμα αρνητικό γεγονός της εβδομάδας που πέρασε ήταν οι νέες προκλητικές και αλαζονικές δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου, δώδεκα περίπου ώρες μετά τη λήξη της πενταμερούς. Ο Ταγίπ Ερτογάν είπε, ξανά, με κατηγορηματικό ύφος, ότι ο τουρκικός στρατός δεν πρόκειται να αποχωρήσει από την Κύπρο, επανέλαβε την τουρκική αξίωση για εκ περιτροπής προεδρία και μίλησε και για νέες αξιώσεις σχετικά με το θύλακα των Κοκκίνων, την κατεχόμενη Μόρφου και την κατεχόμενη Αμμόχωστο. Είναι στρουθοκαμηλισμός να κάνουν κάποιοι ότι δεν ακούν αυτά τα παραληρήματα του Τούρκου Προέδρου. Και είναι επικίνδυνο και απαράδεκτο το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Αναστασιάδης συνεχίζει να μιλά με κάθε ευκαιρία για «θετική ρητορική της Τουρκίας».

Άρθρο του Χρύση Παντελίδη στο Φιλελεύθερο, 15 Ιανουαρίου 2017