Τα νέο-οθωμανικά οικονομικά του Ερντογάν και η Κύπρος
Μια λύση στην Κύπρο θα είναι συμβιβασμός, ως αποτύπωση των συντελεστών ισχύος των αντιπάλων π.χ. άμυνας, οικονομίας, συμμαχιών και διεθνών ερεισμάτων, κοινωνικής συνοχής κ.ά. Αυτό διδάσκει ο ρεαλισμός, αυτό θα ισχύσει και στην Κύπρο και τον Ελληνισμό ευρύτερα. Πάντως, στο σύγχρονο περιβάλλον, η οικονομία αποτελεί κυρίαρχη παράμετρο ισχύος με έμφαση στην ενεργειακή ασφάλεια.
Ένας απολογισμός της τουρκικής ισχύος είναι συντριπτικός εναντίον της Κύπρου. Μέχρι πριν 1-2 χρόνια, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, … «επιστήμονες» και Μη-Κυβερνητικοί Οργανισμοί ανέλυαν ότι «πρέπει να λύσουμε το Κυπριακό διότι ο Ερντογάν οδηγεί την Τουρκία σε οικονομική και γεωπολιτική δύναμη παγκόσμιας εμβέλειας». Τον τελευταίο καιρό η Τουρκία βρίσκεται μπροστά σε βουνό από προβλήματα, μια κοινωνία δηλητηριασμένη από μίσος ενάντια σε εσωτερικούς και εξωτερικούς «εχθρούς» και την οικονομία να βουλιάζει. Σε όσους προειδοποιούσαν να συνετιστούμε πριν καταστεί η Τουρκία παγκόσμια δύναμη, επικρατεί σιωπή. Το ανισοζύγιο παραμένει, αλλά η Τουρκία αντιμετωπίζει διογκούμενα προβλήματα από θέματα ασφάλειας μέχρι κοινωνικό και πολιτικό αναβρασμό και την οικονομία να καταποντίζεται. Επιπρόσθετα, οι διεθνείς εξελίξεις (προθέσεις ΗΠΑ και Κεντρικής Τράπεζας για Κούρδους και δολάριο αντίστοιχα, πολιτική Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) καθιστούν ασφυκτικό το περιβάλλον για χειρότερα. Σε τέτοια κατάσταση, η επιθετικότητα της Τουρκίας δυνατόν να είναι «διέξοδος» στα αδιέξοδα, αλλά αυτό δεν αλλάζει την διαμορφούμενη κατάστασή της.
Ο ίδιος ο Ερντογάν, στην νέο-οθωμανική στρεβλωμένη αντίληψη των πραγμάτων, νομίζει πως μπορεί να καθορίζει τα επιτόκια, την αξία της τουρκικής λίρας, την ροή των ξένων επενδύσεων, που καθορίζουν οι αγορές. Και στην Τουρκία κράτος και επιχειρήσεις είναι βαθιά χρεωμένες κυρίως σε δολάριο που ακριβαίνει επικίνδυνα (10% ήδη από την αρχή της χρονιάς). Ο Ερντογάν σε ξέσπασμα απόγνωσης δήλωσε ότι δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα σε ένα ένοπλο τρομοκράτη με βόμβες και ένα τρομοκράτη που κρατά δολάρια, ευρώ και επιτόκια, επειδή και οι δύο επιδιώκουν να καταστρέψουν την Τουρκία! Σε αυτή την νέο-οθωμανική Τουρκία, οι οικονομικοί δείκτες προσαρμόζονται στις επιθυμίες του Νεοσουλτάνου με τρανταχτό παράδειγμα την πρόσφατη παραποίηση της οικονομικής κατάστασης. Ενώ η οικονομία συρρικνώνεται σε απότομη μεταστροφή, οι αρχές του Ερντογάν αποφάσισαν ότι η οικονομία … πετάει και αναπτύσσεται. Έτσι, με αλλαγή του τρόπου υπολογισμού, προέκυψε €142 δις πρόσθετος πλούτος στα χαρτιά! Αυτά συμβαίνουν στα νεο-οθωμανικά οικονομικά! Όμως, τα ξεσπάσματα, δεν συνετίζουν τις αγορές, αλλά αποκαλύπτουν την απόγνωση και τα αδιέξοδα.
Παρεμπιπτόντως, αξιόλογα πρόσωπα με εμπειρογνωμοσύνη σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και οικονομίας, παραθέτουν τεκμηριωμένες θέσεις ενάντια στο καθεστώς Ερντογάν. Πρόσφατο παράδειγμα, η Πρόεδρος D. Rohrabacher της Υπο-Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Αμερικανικής Βουλής σε θέματα Ευρώπης, Ευρασίας και Αναδυόμενων Απειλών, η οποία στηλιτεύει την αναξιόπιστη και αλλοπρόσαλλη πολιτική του Ερντογάν που στηρίζει το Ισλ. Κράτος και άλλες τρομοκρατικές οργανώσεις, φυλακίζει αντιφρονούντες με την παραμικρή υποψία, κάνει εκκαθαρίσεις εναντίον Κούρδων και Αλεβιτών και βρίσκεται σε πορεία εκτός των δυτικών συμφερόντων στο νεοοθωμανικό του όραμα.
Στην Κύπρο, που οι εξελίξεις μας αφορούν λόγω της συνεχιζόμενης κατοχής και της επιδίωξης για αποδεκτό συμβιβασμό που θα θέτει την Κύπρο εκτός ελέγχου της Τουρκίας, οι εξελίξεις παραγνωρίζονται. Στην πολιτική επικράτησε η επιδίωξη για την όποια λύση που τυφλωμένη μπροστά σε σεισμικές αλλαγές στην περιοχή μας, εμπιστεύεται τον Ερντογάν. Για αυτό επιμένουμε πως κάθε πλεονέκτημα (π.χ. το φυσικό αέριο και συμμαχίες στην ενέργεια) έχει αξία μόνο εάν η κυβερνώσα ηγεσία το αντιλαμβάνεται και το εντάσσει στην στρατηγική της και όχι απλά στα χαρτιά των προεκλογικών και άλλων ανακοινώσεων που ανακυκλώνονται. Ενώ στην ΕΕ, ΗΠΑ και διεθνώς τόσοι πολλοί επιδιώκουν να προσαρμόσουν την πολιτική τους λαμβάνοντας υπόψην τις τουρκικές πραγματικότητες, η κυπριακή ηγεσία δεν επηρεάζεται.
Κώστας Μαυρίδης- ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D)
- costas.mavrides@europarl.europa.eu