Φόρμουλα με εγγυήτριες δυνάμεις για ν' αποφύγουν τον «μπελά»

Ο ΓΑΜΟΣ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ ΜΕ ΤΟΝ ΣΤΑΛΙΝ ΚΑΙ ΤΑ ΣΥΜΦΩΝΑ ΦΙΛΙΑΣ…

Φόρμουλα με εγγυήτριες δυνάμεις για ν' αποφύγουν τον «μπελά» της Κυπριακής Δημοκρατίας

Τα Ην. Έθνη θέλουν να αποφύγουν το ναυάγιο, να κρατήσουν τη διαδικασία ανοικτή και να λειτουργήσουν με επιτροπές τεχνοκρατών και συνέχιση διαδικασίας με παράλληλη διευθέτηση των εκκρεμοτήτων

· Γιατί μελετούν συζήτηση για ασφάλεια χωρίς κονκάρδες

· Κάτω από ποιες συνθήκες ο Ερντογάν θα επιδιώξει ναυάγιο

· Γιατί η Τουρκία βολεύεται και με αδιέξοδο και με ομοσπονδία

· Το σύστημα ασφάλειας και η απουσία σχεδίου Β

· Τα μαθήματα από τον μεσοπόλεμο και ο εξευμενισμός

Το μήνυμα εστάλη από τα Ην. Έθνη: Η δική τους επιδίωξη είναι πως η διαδικασία στη Γενεύη δεν μπορεί να καταρρεύσει, αλλά ότι θα πρέπει να μείνει ανοικτή (Open Ended). Η τουρκική πλευρά δεν έχει δείξει σημάδια διαλλακτικής στάσης. Υπό αυτές τις συνθήκες, εξετάζεται η φόρμουλα όπως ξεκινήσει στη Γενεύη ένας διάλογος μεταξύ των τριών εγγυητριών δυνάμεων, χωρίς την παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας ως τέτοιας ή των δυο Κοινοτήτων, που θα μπορεί να εμπλακεί ή να εμπλακούν στη συνέχεια.

Τα Ην. Έθνη ισχυρίζονται ότι με τον τρόπο αυτόν θα επιλυθεί το πρόβλημα της εκπροσώπησης της Κυπριακής Δημοκρατίας, που ενοχλεί την τουρκική πλευρά. Υπάρχει, βεβαίως, και μια άλλη επιλογή: Να μην υπάρχουν κονκάρδες μπροστά από τους συμμετέχοντες όταν θα συζητηθεί, κυρίως το θέμα της ασφάλειας, δηλαδή των εγγυήσεων και της αποχώρησης του τουρκικού στρατού.

Εφόσον η διαδικασία θα είναι ανοικτή, ανοικτών δηλαδή χρονοδιαγραμμάτων, μια από τις εναλλακτικές επιλογές είναι η συζήτηση του θέματος της ασφάλειας σε επίπεδο τεχνοκρατών, με τη δυνατότητα να ακολουθήσουν και άλλες συναντήσεις επί της ασφάλειας, ενώ παράλληλα θα προωθηθεί η διευθέτηση σειράς εκκρεμούντων ζητημάτων, όπως η εναρμόνιση των κατεχομένων με το κεκτημένο και η εφαρμογή του ευρώ και στα δυο συνιστώντα κράτη από την πρώτη μέρα (Day One). Πάντως, τα Ην. Έθνη δεν θέλουν να τερματιστεί στην παρούσα φάση η διαδικασία με ένα ναυάγιο και να αρχίσει η λογική του «blame game», που θα οδηγήσει την κατάσταση σε όξυνση του κλίματος στην Κύπρο και στις σχέσεις Ελλάδας - Τουρκίας.

Συνταγματικές δομές και ναυάγιο

Αληθές, βεβαίως, είναι ότι η Γενεύη συνεκλήθη υπό καθεστώς απειλής. Αυτό έχει πει με τολμηρή ειλικρίνεια ο Πρόεδρος, δεχόμενος, μάλιστα, κριτική. Ο ισχυρισμός που προβλήθηκε είναι σοβαρός. Η Τουρκία θα προσαρτούσε τα κατεχόμενα. Ερώτημα: Γιατί η Τουρκία να μην προβάλει τον ίδιο ισχυρισμό και στη Γενεύη, εάν δεν γίνουν δεκτές οι αξιώσεις της; Ακόμη όμως και αν υπάρξει συμφωνία στη Γενεύη, γιατί η ίδια απειλή, δηλαδή περί προσάρτησης του Βορρά, να μην ειπωθεί και μετά την ομοσπονδιακή λύση, εάν δεν περνά η πολιτική της Άγκυρας;

Και τα τονίζουμε αυτά διότι είναι μεν το ζήτημα της ασφάλειας σημαντικό, αλλά εάν θα επιβιώσει ή εάν θα τιναχθεί η λύση τον αέρα είναι αποτέλεσμα διάφορων μεταβλητών όπως:

1. Η δομή του πολιτειακού συστήματος. Απόδειξη των αδυναμιών του είναι ο αμφιβόλου αποτελεσματικότητας μηχανισμός διαχείρισης κρίσεων και η απόφαση για υιοθέτηση νόμων, όπου υπάρχει διαφωνία, με κλήρο!

2. Η τουρκική πολιτική, η οποία είναι συναφής και με το αποτέλεσμα των συνομιλιών της Γενεύης. Και της οποίας εργαλείο για την υλοποίηση των στρατηγικών της στόχων είναι αφενός η ισχύς της και αφετέρου οι δομές ενός ομοσπονδιακού πολιτειακού συστήματος.

Εφόσον η τουρκική πολιτική συνεχίζει να είναι αναθεωρητική, δηλαδή να επιδιώκει την αλλαγή του γεωπολιτικού status quo υπό την έννοια ότι τα παράνομα θα πρέπει να γίνουν νόμιμα, στη Γενεύη μπορούν να συμβούν τα εξής:

Πρώτον, συμφωνία και προώθηση τής υπό συζήτηση ομοσπονδίας. Ποια θα είναι η συμφωνία επί της ασφάλειας κανείς δεν γνωρίζει. Τι θα γίνει με τις εγγυήσεις και τι με τον στρατό; Όσο δε για την ομοσπονδία υπάρχουν ιστορικά στοιχεία ότι αποτελεί τουρκική λύση και νομιμοποίηση των τετελεσμένων της εισβολής, δηλαδή του πληθυσμιακού, διοικητικού και γεωγραφικού διαχωρισμού της Κύπρου στη βάση της συγκυριαρχίας, η οποία, όπως τονίζεται στην 11η Φεβρουαρίου, θα πηγάζει εξίσου από τους Ελληνοκυπρίους και τους Τουρκοκυπρίους, χωρίς αναφορά στη νομική έννοια λαός.

Δεύτερον, ναυάγιο. Με βάση τη λογική, κανείς δεν θέλει ναυάγιο για να μην επωμιστεί ευθύνες. Ποιες όμως ευθύνες; Τι θα κάνουν δηλαδή της Τουρκίας σε διεθνές επίπεδο; Τι έχουν να χάσουν από την Κύπρο και τι από την Τουρκία οι ξένοι; Άλλωστε η Κυβέρνηση, στο πλαίσιο του καλού κλίματος, έχει δημιουργήσει θετική εικόνα και για τον κ. Ακιντζί και για την Άγκυρα, η οποία δεν μπορεί να αλλάξει στη Γενεύη.

Η λογική της προσάρτησης

Πέραν των ανωτέρω, μπορεί να υπάρξει ακόμη ένα αποτέλεσμα: Αντί ναυαγίου να μείνει το θέμα ανοικτό. Να συνεχιστεί η διαδικασία ώς το καλοκαίρι ή ακόμη και να συνεχιστεί μετά τις προεδρικές εκλογές. Εδώ ενδεχομένως να αντιδράσει η Τουρκία, διότι θα θέλει να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιο Β ή Γ. Δηλαδή είτε την προσάρτηση είτε την επιδίωξη διεθνούς αναγνώρισης. Και η μία επιλογή και η άλλη βολεύουν την Άγκυρα, αλλά πιο πολύ τη βολεύει μια ομοσπονδιακή λύση.

Εκτός και αν ο Ερντογάν έχει αποφασίσει ότι θα προχωρήσει σε προσάρτηση. Οπότε θα επιδιώξει το ναυάγιο χωρίς να έχει κόστος και κατηγορώντας Αθήνα και Λευκωσία ή αφήνοντας τη διαδικασία να φθαρεί και μετά να βρει το πρόσχημα της προσάρτησης. Ένα τέτοιο σενάριο του προσφέρει κλιμάκωση της επιθετικής ρητορικής σε βάρος της Κύπρου και της Ελλάδας.

Το σενάριο αυτό έχει λογική, διότι η Άγκυρα θεωρεί ότι και η Αθήνα και η Λευκωσία είναι αποδυναμωμένες. Και δη στρατιωτικά. Συνεπώς, θα πρέπει να είναι αναμενόμενη η ένταση. Υπάρχουν σχετικές ενδείξεις, όπως η αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λοζάννης και η συνεχής απειλή ότι, χωρίς λύση, θα βγει έξω ο τουρκικός στόλος και δεν θα γίνει ποτέ η εκμετάλλευση του φυσικού αερίου που βρίσκεται εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Κλασικό, δε, παράδειγμα είναι η σύγκληση της Γενεύης, που ήταν προϊόν εκβιασμού και απειλής.

Υφαλοκρηπίδα, ΑΟΖ και κεφάλαιο 7

Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να αναφερθεί και το εξής: Ό,τι και αν αποφασιστεί στη Γενεύη, εάν δεν ξεκαθαρίσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, ακόμη και αν υπογραφεί και εγκριθεί λύση, το Κυπριακό θα ανοίξει εκ νέου, στη λογική της «Αιγαιοποίησης». Το γεγονός ότι έχει συμφωνηθεί στο πλαίσιο των συνομιλιών όπως ο πλούτος του φυσικού αερίου ανήκει στην Κεντρική Κυβέρνηση δεν σημαίνει και τη ριζική επίλυση του εν λόγω ζητήματος. Πάντως, θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι η εξέλιξη αυτή έχει θετικό πρόσημο. Όμως, το θέμα θα πρέπει να ιδωθεί και μέσα από τους κανόνες της ισχύος.

Τι θα πράξει η Κύπρος εάν η Τουρκία βγάλει τον στόλο της μετά τη λύση επειδή δεν της κάνουμε τα χατίρια ή επειδή δεν θα έχει διευθετηθεί όπως θέλει το θέμα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ; Θα συγκληθεί το Συμβούλιο Ασφαλείας; Ακόμη και αν θεωρήσουμε ότι θα συγκληθεί και ότι γίνεται δεκτή η θέση της Κυβέρνησης, η οποία έχει επιβληθεί από το ΑΚΕΛ, όπως τεθεί η λύση κάτω από το κεφάλαιο 7, που περιλαμβάνει ακόμη και την υιοθέτηση στρατιωτικών μέτρων, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα εξής:

Α. Είναι απαραίτητη η ομοφωνία περί του ότι υπάρχει διάρρηξη της διεθνούς ειρήνης, η οποία όπως και η σταθερότητα απειλούνται από τις τουρκικές ενέργειες.

Β. Θα πρέπει να ληφθούν οικονομικά και άλλα μέτρα, όπως ο θαλάσσιος και εναέριος αποκλεισμός, προτού φθάσει το Σ. Ασφαλείας στη λήψη στρατιωτικών μέτρων. Σημαντικό είναι να τονιστούν τα ακόλουθα: Η όποια απόφαση λαμβάνεται με κριτήρια την εξυπηρέτηση των εθνικών συμφερόντων των μόνιμων κρατών-μελών του Σ. Ασφαλείας.

Ερώτημα: Ποια χώρα θα θελήσει να επιβάλει κυρώσεις στην Τουρκία για το χατίρι της Κύπρου και ποια θα αποφασίσει να μπει σε πόλεμο με την Άγκυρα; Διότι για να φτάσει το Σ. Ασφαλείας σε λήψη στρατιωτικών μέτρων θα πρέπει, εκ των προτέρων, να είναι αποφασισμένη μια ή δυο χώρες, εκ των μόνιμων μελών του Σώματος, να διαθέσει/ουν στρατό για να συγκρουστεί/ούν με την Τουρκία. Ποια θα το πράξει; Καμία, εκτός και αν η συγκυρία επιτρέπει στις Μεγάλες Δυνάμεις να διαλύσουν την Τουρκία!

Η διάλυση της Τουρκίας…

Αυτή η επιλογή, δηλαδή της διάλυσης της Τουρκίας, φαίνεται ακραία. Και, επί του παρόντος, ουτοπική. Διότι, η Άγκυρα συνιστά βασικό πυλώνα του περιφερειακού συστήματος ασφάλειας. Ως εκ τούτου, για να διαλυθεί η Τουρκία θα πρέπει να εξευρεθούν οι δρώντες εκείνοι που θα αποτελέσουν την εναλλακτική επιλογή για τις Μεγάλες Δυνάμεις. Εξ αφορμής, εκείνο που γίνεται αντιληπτό μέσω των προβληματισμών αυτών δεν είναι μόνο το θέμα της ασφάλειας, αλλά και η απουσία σχεδίου Β, στην περίπτωση ναυαγίου στη Γενεύη ή στη συνέχεια. Ναυάγιο, το οποίο μπορεί να επιδιωχθεί από την Άγκυρα για τους λόγους που έχουμε ήδη καταγράψει.

Συνεπώς, το σχέδιο Β, θα έπρεπε να ήταν από τώρα έτοιμο με πολλαπλούς στόχους, όπως:

1. Η συνοχή της κοινωνίας και του έθνους και αλλαγή στρατηγικής έναντι Τουρκίας για την αποτροπή χειρότερων καταστάσεων.

2. Η εκμετάλλευση της παρουσίας της Κύπρου και της Ελλάδας στην ΕΕ και οι σχέσεις μας με τις Μεγάλες Δυνάμεις και κυρίως με τις ΗΠΑ, χωρίς να υποτιμάται η Ρωσία.

3. Η ορθή ανάγνωση του υπό συνεχή εξέλιξη περιφερειακού και παγκόσμιου συστήματος. Ο Τραμπ αναμένεται να εισαγάγει μια νέα εποχή, επί της οποίας πρέπει να οικοδομήσουμε.

4. Η δημιουργία συμμαχίας με την Ελλάδα και το Ισραήλ. Με την Ελλάδα ως φυσική σύμμαχο και με το Ισραήλ και την Ελλάδα επειδή τελούν κάτω από την κοινή τουρκική απειλή και έχουν να εξυπηρετήσουν κοινά συμφέροντα μέσω του φυσικού αερίου.

Οπότε η αποτροπή είναι αναγκαία για τη σταθερότητα και την εκμετάλλευσή του εθνικού τους πλούτου. Και τονίζεται αυτό διότι το εργαλείο της Τουρκίας για να αποτρέψει την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου είναι η επιστράτευση της πολεμικής της μηχανής και η δημιουργία έντασης.

Αλλαγή συνόρων, απειλές και κρίση

Εάν ο Ερντογάν αποφασίσει ότι θα αλλάξει τα σύνορα με την Ελλάδα, ας μην υπάρχει καμιά ψευδαίσθηση για το τι θα συμβεί, είτε ληφθούν είτε όχι αποφάσεις στη Γενεύη. Είτε προκύψει είτε όχι λύση στο Κυπριακό. Εάν υπάρξει ναυάγιο, χωρίς άμεση στρατιωτική συμμαχία με την Ελλάδα, τόσο η Αθήνα όσο και η Λευκωσία θα βρεθούν μπροστά σε κλιμακούμενες απειλές, ακόμη και σε κρίση, ώστε η Τουρκία να επιβάλει την αναθεωρητική της πολιτική. Η προσάρτηση των κατεχομένων θα είναι μόνο η αρχή.

Θα προκύψουν προβλήματα στη θάλασσα και στο φυσικό αέριο και, εν συνεχεία, στη Θράκη και στο Αιγαίο. Εάν πάλι υπάρξει συμφωνία και ομοσπονδιακή λύση, εάν δηλαδή όλα εξελιχθούν θετικά στη Γενεύη, η Τουρκία θα καταστήσει ολόκληρη την Κύπρο επαρχεία της μέσω των συνταγματικών δομών του νέου πολιτειακού συστήματος και της συγκυριαρχίας, καθώς και της ισχύος της, η οποία στην πράξη θα εκδηλώνεται με συνεχείς απειλές. Η ομοσπονδία θα είναι η πρώτη μεγάλη επιτυχία της τουρκικής αναθεωρητικής πολιτικής.

Ήδη, η Άγκυρά ελέγχει το νερό, τον ηλεκτρισμό, τις τηλεπικοινωνίες και το τραπεζικό σύστημα. Συνεπώς, είτε με είτε χωρίς τη λύση, θα ελέγχει το βόρειο τμήμα. Βοηθά την Άγκυρα πολύ περισσότερο η υπό συζήτηση ομοσπονδιακή λύση παρά ή μη λύση. Γλυτώνει τους μπελάδες. Όμως, η τουρκική πολιτική έχει τους δικούς της κανόνες. Δεν θα υποχωρήσει στο θέμα της ασφάλειας. Και οδηγεί τα πράγματα, είτε με είτε χωρίς ομοσπονδιακή λύση, στη διχοτόμηση και στην προσάρτηση του Βορρά, επειδή δεν έχει κόστος.

Αναθεωρητική πολιτική

Ορθώς λέγεται ότι το κλειδί για τη λύση και τη βιωσιμότητα είναι η τουρκική πολιτική. Κανένα σημάδι αλλαγής των στόχων της δεν υπάρχει, ακόμη και αν βρεθεί λύση. Αντιθέτως, η ομοσπονδία, κι ως εκ τούτου το λεγόμενο θετικό σενάριο της Γενεύης, είναι τμήμα της αναθεωρητικής της πολιτικής. Το ίδιο και το ναυάγιο. Η Άγκυρα δεν χρειάζεται ούτε τις εγγυήσεις ούτε την παρουσία στρατού. Για τον Ερντογάν είναι περισσότερο ζήτημα γοήτρου και ισχύος.

Ας λάβουμε υπόψη το σενάριο κατά το οποίο βρίσκεται μια φόρμουλα λύσης και, ταυτοχρόνως, γίνεται δεκτό το Σύμφωνο Φιλίας που εισηγείται ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς ανάμεσα στη χώρα του, την Κύπρο και την Τουρκία. Θετική θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι θα είναι μια τέτοια εξέλιξη, εάν, βεβαίως, βγάλει από το κάδρο την αναθεωρητική πολιτική της Άγκυρα, που εξηγεί ότι μετά την Κύπρο ακολουθεί το Αιγαίο και η Θράκη.

Η ιστορία θυμίζει την εφαρμογή της εξευμενιστικής πολιτικής στον μεσοπόλεμο και την παράδοση της Τσεχοσλοβακίας στον Χίτλερ, με την ψευδαίσθηση που είχαν οι Πρωθυπουργοί της Γαλλίας και της Βρετανίας, Έντουαρ Νταλαντιέ και Άρθουρ Τσάμπερλεϊν, ότι με τη Διεθνή Διάσκεψη του Μονάχου, στις 30 Σεπτεμβρίου του 1938, θα ήταν το τέλος της γερμανικής αναθεωρητικής και επιθετικής πολιτικής. Ήταν απλώς η αρχή. Την ίδια πλάνη είχαν και οι Σοβιετικοί, οι οποίοι έναν περίπου χρόνο αργότερα υπέγραψαν, στις 23 Αυγούστου του ΄39, το Σύμφωνο Ρίμπεντροπ - Λολότοφ.

Τα βασικά άρθρα του Συμφώνου προνοούσαν τα εξής:

«Άρθρο 1. Τα δύο Συμβαλλόμενα Μέρη δεσμεύονται να απόσχουν από κάθε πράξη ισχύος, κάθε πράξη επίθεσης και κάθε επίθεση του ενός εναντίον του άλλου, είτε κατά μόνος είτε σε συνδυασμό με άλλες Δυνάμεις.

Άρθρο 2. Σε περίπτωση κατά την οποία ένα από τα Συμβαλλόμενα Μέρη γίνει στόχος πολεμικής ενέργειας εκ μέρους τρίτης Δύναμης, το άλλο Συμβαλλόμενο Μέρος κατά κανέναν τρόπο δεν θα προσφέρει την αρωγή του σε αυτήν την Τρίτη Δύναμη.

Άρθρο 3. Οι Κυβερνήσεις των δύο Συμβαλλομένων Μερών και στο μέλλον θα παραμείνουν σε διαρκή επικοινωνία μεταξύ τους, διά διαβουλεύσεων, ώστε να προσφέρουν αμοιβαία ενημέρωση για ζητήματα που αφορούν τα κοινά ενδιαφέροντά τους.

Άρθρο 4. Κανένα από τα δύο Συμβαλλόμενα Μέρη δεν θα συμμετάσχει σε οιαδήποτε ομαδοποίηση Δυνάμεων, η οποία στρέφεται αμέσως ή εμμέσως σε βάρος του άλλου Μέρους.

Άρθρο 5. Σε περίπτωση διενέξεων ή διαφωνιών μεταξύ των Συμβαλλομένων Μερών επί ζητημάτων του ενός ή του άλλου είδους, και τα δύο Μέρη θα διασαφηνίζουν αυτές τις διενέξεις ή διαφορές αποκλειστικώς μέσω φιλικής ανταλλαγής γνωμών ή, αν αυτό καταστεί αναγκαίο, μέσω επιτροπών διαιτησίας.

Άρθρο 6. Το παρόν Σύμφωνο θα έχει διάρκεια 10 ετών, υπό τον όρο ότι ένα από τα Συμβαλλόμενα Μέρη δεν το καταγγέλλει ένα έτος προ της εκπνοής του, η δε περίοδος ισχύος του παρόντος Συμφώνου θα ανανεωθεί αυτομάτως για μια νέα περίοδο πέντε ετών.

Άρθρο 7. Το παρόν Σύμφωνο θα επικυρωθεί το συντομότερο. Τα έγγραφα επικυρώσεως θα ανταλλαγούν στο Βερολίνο. Το Σύμφωνο τίθεται εν ισχύι αμέσως μόλις υπογραφεί».

Ανάλογο Σύμφωνο μεταξύ Τουρκίας, Ελλάδας και Κύπρου θα προκαλέσει ξέφρενους πανηγυρισμούς… Όπως συνέβη και με τον Νταλαντιέ, τον Τσάμπερλεϊν και τον Στάλιν. Δυστυχώς, δεν διάβαζαν καλά ή δεν ήθελαν να πιστεύουν τι εστί επεκτατική αναθεωρητική πολιτική και τι ήταν ο Χίτλερ, ο οποίος τους τα έλεγε… Όπως τα λέγει κι ο Ερντογάν…

πηγή : http://www.sigmalive.com/simerini/politics/394251/formoula-me-eggyitries-dynameis-gia-n-apofygoun-ton-mpela#sthash.rq86yBSy.dpuf