Οι δεσμεύσεις και οι αποδεσμεύσεις του προέδρου Αναστασιάδη

Εν αναμονή της έναρξης των κρισίμων συνομιλιών της Γενεύης έγινε πλέον ξεκάθαρο ότι με τη Συμφωνία του Δείπνου ο πρόεδρος Αναστασιάδης α) υπαναχώρησε από όσα έλεγε μετά το Μοντ Πελεράν ΙΙ, β) αποδέχθηκε τη συμφωνία χωρίς συγκροτημένο σχέδιο, γ) αποδέχθηκε τις τουρκικές αξιώσεις τακτικής, τις οποίες προηγουμένως απέρριπτε και δ) αφού αντελήφθη το λάθος με τη Συμφωνία, επεχείρησε εις μάτην να ξεκαθαρίσει το τοπίο, αλλά τελικώς αναγκάστηκε να επιβεβαιώσει τον κατοχικό ηγέτη ότι τελικώς η διάσκεψη στις 12 Ιανουαρίου θα είναι πενταμερής.

Επιβεβαιώθηκαν πλέον όσοι υπεστήριξαν από την αρχή ότι δεν ήταν ξεκάθαρο τι πραγματικά προέβλεπε το σύντομο ανακοινωθέν του Δείπνου και ως εκ τούτου δεν ήταν ξεκάθαρο ποιοι θα συμμετάσχουν στη διάσκεψη και ποιο θα είναι το περιεχόμενο της ατζέντας. Το μόνο το οποίο προκύπτει από το ανακοινωθέν και επί του οποίου συμφωνούν αμφότερες οι πλευρές είναι ότι η διαδικασία μπήκε σε αυτόματο πιλότο που θα οδηγήσει τις συνομιλίες στη σύγκλιση διασκέψεως στις 12 ερχομένου Ιανουαρίου. Το θολό τοπίο που άρχισε να δημιουργείται μετά τη «συμφωνία» του Δείπνου έγινε εξ αρχής ευδιάκριτο από την έντονη προσπάθεια εκάστης πλευράς να δώσει τη δική της ερμηνεία και να παρουσιάσει δημοσίως την δική της εκδοχή για τη σύνθεση και το περιεχόμενο της επικειμένης διασκέψεως στη Γενεύη. Το αποτέλεσμα ήταν ένα αλαλούμ αλληλοσυγκρουομένων προσεγγίσεων. Εδώ ευλόγως θα διερωτηθεί κάποιος: αν για τη διαδικασία υπάρχουν τόσο διαφορετικές προσεγγίσεις πως θα μπορέσουν να συζητήσουν επί της ουσίας μία λύση η οποία να είναι λειτουργική και βιώσιμη;

Τελικώς η ασάφεια και το νεφελώδες τοπίο ευνοούν τον πρόεδρο Αναστασιάδη και τους συνοδοιπόρους του, οι οποίοι μέσα σε αυτό το αλαλούμ μπορούν με σχετική ευκολία να δικαιολογούν επικοινωνιακώς αυτά που δεν μπορούσαν να πουν ευθαρσώς από την αρχή στο λαό. Απεδείχθη ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης κρυβόταν πίσω από το δάκτυλό όπως και οι ανακυκλωτές της ρητορικής του. Στη διπλωματική ιστορία του Κυπριακού δεν υπάρχουν αυτονόητα και ακόμη περισσότερο αυτά που θέλουν να παρουσιάζουν οι πολιτικοί θιασώτες της όποιας λύσης ως αυτονόητα δεν είναι με τον ίδιο τρόπο αυτονόητα από τους Τούρκους και ιδίως αν αυτά δεν διατυπώνονται με σαφήνεια. Απ’ ό,τι καταδεικνύει όμως η πραγματικότητα, η σύγχυση που προκάλεσε η Συμφωνία του Δείπνου ήταν, τουλάχιστον για τον πρόεδρο Αναστασιάδη, σκόπιμη για να δικαιολογήσει τις υποχωρήσεις του, με αποτέλεσμα να θέτει, για άλλη μία φορά δικαιολογημένα την αξιοπιστία του σε αμφισβήτηση.

Το τι δεσμεύεται και πως αποδεσμεύεται με περισσή ευκολία ο πρόεδρος Αναστασιάδης δεν αποτελεί πλέον ούτε έκπληξη αλλά ούτε και είδηση. Ο πρόεδρος αυτοαναιρέθηκε επανειλημμένως από τότε που εξελέγη πρόεδρος (ας θυμηθούμε την πρώτη και χαρακτηριστική περίπτωση με το κούρεμα). Μετά την πρόσφατη δημόσια παραδοχή του προέδρου και ταυτοχρόνως επιβεβαίωση του κατοχικού ηγέτη ότι η διάσκεψη στη Γενεύη θα είναι πενταμερής, παρά τις διαρκείς διαβεβαιώσεις του προέδρου μετά τη Συμφωνία του Δείπνου ότι η διάσκεψη θα είναι πολυμερής, ευλόγως πλανάται το εξής ερώτημα: ποιανού τις δημόσιες δηλώσεις οι πολίτες θα πρέπει να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη, αυτές του προέδρου Αναστασιάδη ή αυτές του κατοχικού ηγέτη;

Με τη ρητορική του προέδρου να μετακινείται από την έξαρση στην ύφεση, αλλά αναλάφρως να καλεί τους πολιτικούς ηγέτες που διαφωνούν μαζί του να σοβαρευτούν προκαλούνται δικαιολογημένοι προβληματισμοί για το τι και το πώς θα διαπραγματευτεί το κρίσιμο θέμα της ασφάλειας. Ήδη ο εκνευρισμός που προκάλεσε στους κυβερνητικούς κύκλους της Λευκωσίας επ’ εσχάτων η θέση της ελλαδικής κυβέρνησης στο θέμα των εγγυήσεων αποτελεί ένδειξη των προθέσεων του προέδρου Αναστασιάδη για το τι επιδιώκει στις 12 Ιανουαρίου.

Ο πρόεδρος δεσμεύτηκε επανειλημμένως ότι θα διαπραγματευτεί την πλήρη κατάργηση των εγγυήσεων. Οι πολίτες, και όταν μιλώ για πολίτες δεν εννοώ τους φανατικούς κομματικούς που καταναλώνουν απολαυστικώς όσα τους πουλούν οι ηγεσίες τους με περισσή ευκολία αλλά αυτούς που έχουν τη στοιχειώδη αξιολογική κρίση, εκλαμβάνουν αυτές τις δηλώσεις ως ξεκάθαρη πρόθεση να διαπραγματευτεί ο πρόεδρος την πλήρη κατάργησή τους. Πριν από λίγες μέρες όμως ο πρόεδρος έκανε λόγο για αλλαγή τους και αποδοχή μεταβατικού σταδίου για την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων.

Εδώ έχουμε μία άλλη προσπάθεια αποδέσμευσης του προέδρου. Η θέση για διαχωρισμό της Συνθήκης Εγγυήσεως σε διάφορες πτυχές αποτελεί στην ουσία προσπάθεια αποδοχής τους. Πιο ειδικώς, όταν αυτό αρχίζει να ψελλίζεται από τον πρόεδρο και τους συνεργάτες του πριν αρχίσουν οι συνομιλίες στη Γενεύη, τότε γιατί να μην υπάρχουν ανησυχίες; Όταν ο πρόεδρος δεσμευόταν για κατάργηση των εγγυήσεων δεν εννοούσε μέρος αυτών και η θέση αυτή ήταν ξεκάθαρη γιατί ο πρόεδρος δήλωνε ότι θα δεν αποδεχθεί μέρος αυτών με την Τουρκία να εγγυάται μερικώς το νέο κρατικό μόρφωμα που πιθανόν να προκύψει αλλά και ούτε μεταβατικά στάδια για την αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων. Εκτός και αν ο πρόεδρος Αναστασιάδης, όταν αρχικώς δεσμευόταν, είχε στο μυαλό του ότι υπάρχει γυναίκα ολίγον έγκυος (sic).