Η «τρίτη» σχολή σκέψης στο Κυπριακό

Στις ελεύθερες περιοχές, επικρατούσαν για δεκαετίες δύο κυρίαρχες προσεγγίσεις στο Κυπριακό. Η μια (μειοψηφία) επικεντρωνόταν στον «τουρκοκύπριο ηγέτη» ως καθοριστικού παράγοντα για εξεύρεση λύσης. Η άλλη προσέγγιση θεωρούσε πάντα την Τουρκία ως τον καθοριστικό παράγοντα και ρίζα του κακού για την κατοχή. Στην Ελβετία αποκαλύφθηκε έντονα η διαφορά με επίκεντρο την ασφάλεια.

Η πρώτη σχολή διαπραγματεύεται δίχως κόκκινη γραμμή και όλα ανοικτά. Για παράδειγμα, συμφωνήθηκε να δώσουν οι Τούρκοι χάρτη για το εδαφικό, αλλά αφού δεν δίνουν, οι διαπραγματεύσεις να συνεχιστούν … κανονικά! Και σε κατ΄εξοχήν θέματα ουσίας, όπου οι εγγυήσεις και τα κατοχικά στρατεύματα της Τουρκίας είναι συζητήσιμα με κάποια άλλη μορφή/όνομα. Έτσι, η Τουρκία θα μπορεί να διατηρεί «διαφοροποιημένα» επεμβατικά δικαιώματα και κατοχικά στρατεύματα, ανταλλάζοντας τα με μερικά χιλιόμετρα γης στην Μόρφου.

Σε αντίθεση, η πλειοψηφούσα σχολή, στηριζόμενη στον ιστορικό ρεαλισμό της διαχρονικής συμπεριφοράς της Τουρκίας, αναδεικνύει την ασφάλεια -όχι ως ένα οποιοδήποτε άλλο κεφάλαιο στο Κυπριακό για να «ανταλλαγεί» με μερικά χιλιόμετρα γης-, αλλά ως θεμελιακό προαπαιτούμενο για την όποια λύση, όπως τεκμηριωμένα εκφράστηκε πρόσφατα από την Ελληνική Κυβέρνηση μέσω του Υπ. Εξωτερικών.

Πάντως, μετά την Ελβετία, η επίρριψη ευθυνών είναι περιττή εφόσον έχουμε απέναντι μας την συνεχιζόμενη κατοχή και επειδή οι σκεπτόμενες πολίτες διαθέτουν κρίση. Εκείνο όμως που αποτυπώθηκε την επόμενη του ναυαγίου, είναι η «τρίτη σχολή». Πρόκειται για σαφώς μικρότερη μερίδα της μειοψηφίας αλλά ιδιαίτερα φανατισμένη με τεράστιες αντιφάσεις εντός της, που θορυβεί στο πολλαπλάσιο του μεγέθους της και ευστοχα περιγράφηκε ως πολύχρωμος μικρός θίασος. Είναι οι υποστηριχτές του «λύση νάναι και ό,τι νάναι», με πρωτοστάτες αριστεροδέξιους απόφοιτους των «επαναπροσεγγιστικών» σεμιναρίων με χρηματοδότηση από εξωτερικό. Καθώς μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων, οι διαπροσωπικές επαφές Ε/κ και Τ/κ προχώρησαν αλματωδώς, οι … σεμιναριούχοι «επαναπροσεγγίζονται» ακόμη μέσω προκατασκευασμένων μεθόδων. Στην πραγματικότητα, ενώ είναι πρόθυμοι να αποδεχτούν όσα ο μέσος συνετός πολίτης απορρίπτει ασυζητητί (επεμβατικά δικαιώματα Τουρκίας, αριθμητική εξίσωση, εκ περιτροπής προεδρία κ.ά.), τα φορτώνουν σε προηγούμενους Προέδρους, ιδίως όσους δεν ζούνε. Για παράδειγμα, ενώ όλα απορρίφθηκαν συντριπτικά στο Σχ. Ανάν και προς τούτο τρέφουν εμπάθεια προς τον Τ. Παπαδόπουλο, «ανακαλύπτουν» σήμερα διάφορα. Χαρακτηριστικά, στην τελευταία συνέντευξη του ο Τ. Παπαδόπουλος πρόλαβε (για κακή τύχη ορισμένων) και ξεκαθάρισε για την εκ περιτροπής προεδρία («Καθημερινή» 13.11.2008) όπου αναδεικνύεται η δήλωσή του ότι «ο ίδιος ΔΕΝ αποδέχτηκε την εκ περιτροπής προεδρία». Ενόσω ζούσε δεν έβγαλαν τσιμουδιά, αλλά τώρα θυμήθηκαν τον Τ. Παπαδόπουλο, τον Μακάριο… πράγμα που αποτελεί προστυχιά!

Υπάρχει όμως σήμερα μια μοναδική ευνοϊκή συγκυρία σε Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο μετά το συντριπτικό ψήφισμα στο Ευρωκοινοβούλιο για πάγωμα των ενταξιακών κεφαλαίων της Τουρκίας λόγω των αντιδημοκρατικών μεθόδων και παραβίασης στοιχειωδών ελευθεριών. Θα ήταν ανεξήγητο η Κύπρος θα συνεχίσει να εγκωμιάζει τον Ερντογάν. Επαναλαμβάνουμε ότι η συγκυρία είναι εξαιρετική για να αναδειχθεί η ουσία του Κυπριακού προβλήματος και ο ρόλος της Τουρκίας. Η υπόδειξη της αρμόδιας στην ΕΕ για εξωτερικές υποθέσεις Αντιπροέδρου κας Μογκερίνι, πως «ΕΕ και Τουρκία μπορούν να καταφέρουν πολλά ξεκινώντας από την Κύπρο», πέρασε απαρατήρητη! Η ανώτατη αξιωματούχος δεν αναφέρθηκε σε «δύο ηγέτες», ούτε στις δύο κοινότητες. Μίλησε για την Τουρκία και πρέπει να το αξιοποιήσουμε αναδεικνύοντας τον επικυρίαρχο ρόλο των κατοχικών στρατευμάτων στην Κύπρο που πρέπει να αποχωρήσουν. Το Ευρωκοινοβούλιο και η Αντιπρόεδρος της Κομισιόν στέλλουν σαφές πολιτικό μήνυμα. Αν έφτασε μέχρι το Προεδρικό της Κύπρου θα φανεί από την στάση του Προέδρου, που πρέπει να εγκαταλείψει επιτέλους τα περί «θετικής ρητορικής της Τουρκίας», που μόνο ο ίδιος σε Κύπρο και Ελλάδα αντιλαμβάνεται και να συνταχθεί συνειδητά με την συντριπτική πλειοψηφία.

Κώστας Μαυρίδης- Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D) - costas.mavrides@europarl.europa.eu